REALIZACJA PROJEKTU "SZKOŁA MIĘDZYPOKOLENIOWA"

Nasza szkoła przystąpiła do ogólnopolskiego projektu „Szkoła Międzypokoleniowa”, który jest realizowany przez Państwowy Instytut Badawczy NASK na zlecenie Ministerstwa Cyfryzacji. Celem projektu była integracja międzypokoleniowa oraz wsparcie seniorów w zdobywaniu umiejętności cyfrowych. Inicjatywa miała na celu nie tylko umożliwienie osobom starszym korzystania z nowoczesnych technologii oraz zapewnienie im bezpieczeństwa w sieci, ale również promowanie współpracy między pokoleniami, wzmacniając w ten sposób zaangażowanie, empatię i pozytywne postawy wśród młodzieży.

Główne cele projektu obejmowały:

1. Integrację pokoleń - poprzez wspólne działania i wymianę doświadczeń, które sprzyjają lepszemu zrozumieniu i współpracy między uczniami a seniorami.
2. Wsparcie seniorów w nauce umiejętności cyfrowych - ułatwienie osobom starszym nauki obsługi komputera, Internetu oraz podstawowych narzędzi cyfrowych.
3. Podniesienie świadomości na temat bezpieczeństwa w Internecie - przekazanie seniorom wiedzy na temat zagrożeń w sieci oraz metod ochrony przed oszustwami internetowymi.
4. Zwiększenie zaangażowania i empatii wśród młodzieży - uczenie uczniów cierpliwości, odpowiedzialności oraz umiejętności współpracy z osobami starszymi.
5. Promowanie międzypokoleniowej współpracy - zachęcanie do współpracy na różnych płaszczyznach, zarówno edukacyjnych, jak i społecznych

 Nasze działania rozpoczęliśmy od kampanii informacyjnej w środowisku lokalnym oraz wśród uczniów naszej szkoły. Na naszą informację o warsztatach z wielką chęcią wzięcia udziału w projekcie odpowiedział działający na terenie gminy Zelów Klub Seniora w Zalesiu pod opieką Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zelowie - 20 seniorów. Rolę mentorów i opiekunów seniorów przyjęli uczniowie klas VIII i VII.

Warsztaty realizowane były w kilku modułach tematycznych, które miały na celu systematyczne wprowadzenie seniorów w świat nowych technologii, z naciskiem na bezpieczeństwo oraz codzienne wykorzystanie Internetu. Poniżej przedstawiamy szczegółowy harmonogram warsztatów:

Zajęcia 0. Międzypokoleniowo, czyli jak?

Warsztat wstępny dla uczniów: 29.01.2025 - 20 uczniów

Uczniowie zapoznali się z tematyką zajęć, podzielili zadaniami, zostali uwrażliwieni na trudności, z jakimi mogą borykać się seniorzy podczas korzystania z komputera i Internetu. Zwróciliśmy uwagę młodzieży na cierpliwość, empatię, dobre maniery, dostosowanie tempa , koordynacji pracy i zrozumienie seniorów. Wspólnie wykonaliśmy ćwiczenia przygotowujące do współpracy z seniorami.

Wnioski uczniów z zajęć dotyczyły tego, jak można okazywać cierpliwość i pomoc osobom starszym, skupienia się na drugiej osobie i używania prostego języka.

Uczniowie zostali podzieleni na dwie grupy, z których pierwsza przygotowała plakaty „ Bezpieczny Internet”, a druga stworzyła „Biblioteczkę Cyberbezpiecznego Seniora” z dostępnymi stronami i informacjami na temat bezpiecznego korzystania z technologii oraz Internetu, którą wydrukowali, po czym wręczyli seniorom.

W ramach 6 warsztatów przeprowadzonych przez uczniów w okresie od 5.02.2025 do 12.02.2025  seniorzy zapoznali się  dzięki liderom ze szczegółową tematyką poszczególnych zajęć niezbędnych, aby wprowadzić słuchaczy w ważne zagadnienia. Podczas zajęć uczniowie nie tylko przekazywali wiedzę teoretyczną, ale również angażowali seniorów w ćwiczeniach praktycznych.

MODUŁ I. WPROWADZENIE. Spotkanie 1. w szkole - 06.02.2025

Zajęcia 1. Pierwsze kroki z technologią.

Dla wielu seniorów kontakt z nowymi technologiami może budzić szereg obaw. Często brakuje im pewności siebie, aby samodzielnie stawiać pierwsze kroki w cyfrowym świecie, co skutkuje wykluczeniem z wielu sfer życia społecznego i ograniczeniem dostępu do informacji.

W czasie spotkania seniorzy wyszukiwali strony www, założyli swoje konta e-mail, zabezpieczając je bezpiecznym hasłem, wysyłali i odbierali wiadomości elektroniczne miedzy sobą, zmierzyli się z ankietą ewaluacyjną oraz poznali podstawowe czynności obsługi komputera. Wideorozmowy za pośrednictwem aplikacji takich jak: Zoom, Skype czy Google Meet, to świetny sposób na utrzymywanie kontaktu „twarzą w twarz”, nawet na odległość. Seniorzy nabyli praktycznych umiejętności, ale także szanse na podtrzymywanie kontaktów z bliskimi i odkrywanie świata.

Zajęcia 2. Podstawy bezpieczeństwa w Internecie.

Seniorzy dowiedzieli się: czym jest program antywirusowy i jakie są zalety jego posiadania na swoim urządzeniu, jak powinno wyglądać silne hasło oraz poznali program do skanowania urządzeń mobilnych. Najważniejszym elementem warsztatów było omówienie zasad bezpieczeństwa w Internecie, w tym zwrócenie uwagi na ostrożność w klikaniu linków i otwieraniu załączników w wiadomościach SMS od nieznanych nadawców, udostępnianie danych wrażliwych, dbałość o swój wizerunek w sieci oraz sposoby zgłaszania cyberprzestępstw. Ćwiczenia praktyczne, które wykonali podczas zajęć wraz z uczniami, to: rozpoznaj zagrożenie; tworzenie silnych haseł; silne hasło w praktyce.

MODUŁ II. PRZYJEMNE Z POŻYTECZNYM Spotkanie 2. w szkole -  07.02.2025

Zajęcia 3. Rozrywka w sieci

Dzięki nowym technologiom możemy cieszyć się filmami, serialami, koncertami na żywo, a także rozwijać nasze pasje i zainteresowania z dowolnego miejsca na świecie. Niezależnie od wieku, każdy może znaleźć w sieci coś dla siebie, odkrywając nowe formy aktywności i zabawy.

Dla seniorów, którzy coraz częściej korzystają z Internetu, otwiera się przestrzeń do poszerzenia swoich horyzontów i rozwijania zainteresowań w sposób nowoczesny, bez konieczności wychodzenia z domu. Jednak, aby móc w pełni czerpać z tych zasobów, warto zrozumieć, jak korzystać z różnych platform i aplikacji w sposób bezpieczny i świadomy.

Zajęcia 4. Internet jako codzienne wsparcie

W czasie spotkania, seniorzy wraz z uczniami zajęli się wyszukiwaniem w Internecie interesujących ich wiadomości np. przepisy ciast czy też motoryzacja, jeśli chodzi o Panów.

Uczniowie zaprezentowali seniorom aplikacje, strony umożliwiające: oglądanie filmów, słuchanie podcastów, audiobooków, korzystanie z gier online, kursów i warsztatów online, korzystanie z wirtualnych spacerów. Dzięki temu Internet stanie się dla nich nie tylko narzędziem komunikacji, ale również źródłem radości i inspiracji do rozwijania nowych pasji.

Szczególną uwagę wzbudziło zainteresowanie seniorów możliwością załatwiania urzędowych spraw na platformach i w aplikacjach np.: gov.pl, e-urząd, Internetowe Konto Pacjenta (IKP),  mObywatel, zaufanych systemów (np. PayU, Przelewy 24). Dzięki wsparciu uczniów, którzy byli mentorami i pomocnikami w trakcie ćwiczeń praktycznych ze stronami: Urząd na ekranie, Cyfrowy obywatel, Moje dane osobowe to skarb, seniorzy zyskali pewność.

MODUŁ III. ZAGROŻENIA W SIECI. Spotkanie 3. w Klubie Seniora w Zalesiu - 12.02.2025

Zajęcia 5. Phishing i metoda „na wnuczka”

Zajęcia 6. Oszustwa w Internecie

Seniorzy dowiedzieli się, jak rozpoznać oszustwa, nie dać się zmanipulować i jak reagować, gdy jesteśmy celem ataku. Nauczyli się też, jak ważne jest zachowywanie zimnej krwi w sytuacji, gdy ktoś próbuje wywierać na nas presję. Okazuje się bowiem, że zdrowy rozsądek i nieuleganie emocjom są potężną bronią w walce z oszustami.

Przedstawiliśmy sposoby ochrony przed oszustwami internetowymi: np. rozpoznawanie fałszywych stron internetowych, e-maili, wiadomości SMS,  zasadami ochrony przed oszustami internetowymi np. "metoda na wnuczka", wyłudzeniami danych osobowych, pieniędzy, fałszywych zbiórek, fałszywych biur podróży. Ćwiczenia międzypokoleniowe tym razem dotyczyły tematów: czerwona lampka; rozmowa z nie-wnuczkiem; fałszywy konsultant;  wiadomości pod lupą; podejrzane typy.

Uczniowie zaproponowali seniorom, aby podzielili się wiedzą o oszustwach w Internecie z rodziną, ze znajomymi, sąsiadami, by mogli uchronić się przed wpadnięciem w pułapkę przestępców. Uczniowie zaprezentowali swoje plakaty wykonane po zajęciach wstępnych „Bezpieczny Internet”.

Każdy warsztat kończył się dyskusją i wymianą doświadczeń na temat korzystania z technologii cyfrowych w życiu codziennym. Seniorzy oglądali krótkie filmiki dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu: "Seniorze- spotkajmy się w sieci", "Bądź cyberbezpieczny".  

Po każdym spotkaniuseniorzy zmierzyli się z ankietą ewaluacyjną.

Podsumowanie projektu odbyło się po zakończeniu ostatnich warsztatów, kiedy wszyscy uczestnicy otrzymali certyfikaty. Projekt zakończył się dyskusją na temat zdobytych umiejętności oraz wymianą doświadczeń.

Efektem udziału w projekcie „Szkoła Międzypokoleniowa” było osiągnięcie wielu znaczących rezultatów zarówno po stronie seniorów, jak i uczniów.

Projekt „Szkoła Międzypokoleniowa” był niezwykle wartościowym doświadczeniem zarówno dla uczniów, jak i seniorów. Działania te przyczyniły się do znacznego wzrostu kompetencji cyfrowych seniorów, umożliwiając im swobodniejsze poruszanie się w świecie nowych technologii. Uczniowie, pełni empatii i cierpliwości, zyskali nie tylko umiejętności techniczne, ale także zrozumienie potrzeb osób starszych oraz rozwinęli postawy współpracy i wzajemnego szacunku. Wielu uczestników projektu wyraziło chęć kontynuowania warsztatów, co świadczy o dużym zainteresowaniu tą inicjatywą oraz o jej pozytywnym wpływie na uczestników. Projekt „Szkoła Międzypokoleniowa” stanowi doskonały przykład, jak współpraca międzypokoleniowa może wprowadzić znaczące zmiany w życiu społecznym, edukacyjnym i technologicznym.